De Condor
Om de condor te zien moet je geluk hebben of hem speciaal opzoeken. Het meeste kans om een Condor te zien heb je in de hoogvlaktes in rustige gebieden.
De Andes Condor is in Ecuador en ander landen in Zuid Amerika uitgegroeid tot een symbool voor macht en schoonheid. Aan de veren, botten en ogen worden magische krachten toegekend, en werden eeuwenlang gebruikt door de oorspronkelijke bewoners bij magische rituelen.
De Andes Condor is de grootste vliegende landvogel ter wereld. In Amerika vindt je twee soorten condors. Naast de Andes Condor vinden we ook de Californische Condor (Gymnogyps californianus). De laatstgenoemde staat helaas op het randje van uitsterven. Ook de Andes Condor wordt, hoewel in mindere mate, met uitsterven bedreigd. Schattingen geven aan dat er nog een paar duizend Andes Condors in het wild leven.
De Andes Condor is het zwaarste lid van orde van Ciconiiformes en behoort tot de Cathartidae famile oftewel de Gieren van de nieuwe wereld of de Amerikaanse gieren. Zodoende beschouwd men de Condor en andere gieren nauwer verwant aan de ooievaar dan aan roofvogels uit de "oude wereld" waaronder havikken en adelaars. De Condor en andere gieren in Amerika hebben wel dezelfde aanpassingen voor het eten van kadavers ontwikkeld als hun verre familie aan de andere kant van de oceaan, zoals een grote, krachtige snavel en een naakte kophuid.
De Andes Condor leeft in het Andes gebergte en aan de kusten van Peru en Argentinie. Deze gigantische vogels kunnen 200 kilometer. per dag afleggen in hun zoektocht naar voedsel. Het zijn voornamelijk aaseters, die af en toe ook aan het jagen slaan. Ze zoeken de grond af op zoek naar een karkas van grote dieren zoals reeen en vee.
De klauwen zijn niet gemaakt om te grijpen, en zijn dus ook niet geschikt voor het meenemen en vervoeren van prooien. De scherpe snavels kunnen door huiden van de prooi snijden. Aaseters hebben een belangrijke rol in het Eco systeem. Ze zorgen ervoor dat dode dieren snel verdwijnen zodat deze geen ziektes kunnen verspreiden.
Door het zware lichaam (soms wel 15 kilo), leeft de Andes Condor in gebieden waar krachtige thermische stromingen voorkomen zodat ze deze kunnen gebruiken om te blijven zweven. Ze hebben een spanwijdte van ongeveer 3 meter, daarnaast vliegen ze gracieus rond. Meestal zweven ze zonder hun vleugels te bewegen. Onderzoekers hebben opgemerkt dat ze soms één keer per uur met hun vleugels flappen.
Deze vogels kunnen hoogtes halen van wel 6 kilometer.
Deze majestueuze vogel heeft een grotendeels zwart verendek, met een witte strook veren langs de nek. De mannetjes hebben witte stroken over de vleugels. De witte velugels zijn nog zichtbaar bij jongere exemplaren. De witte gebieden verschijnen meestal nadat de vogels voor het eerst in de rui zijn geweest. De kop van de Andes Condor is, net als bij andere gieren, kaal. Men beschouwt dit als een aanpassing zodat de kop makkelijk schoon blijft aangezien de sterke UV straling en de wind op grote hoogte een steriliserend effect lijken te hebben op de kale huid.
Het vrouwtje is kleiner dan het mannetje, wat ook weer een tegenstelling is met de gieren in de "oude wereld". Mannetjes hebben een (bordeaux) rode kam. Blijkbaar gaat de huid op de kop en in de nek blozen wanneer de dieren om wat voor reden dan ook opgewonden raken. Misschien wordt dit gebruikt om de stemming aan te geven aan andere Condors.
De Andes Condor zijn geslachtsrijp op ongeveer het vijfde of zesde levensjaar. Ze paren voor de rest van het leven en worden soms wel ouder dan 50 jaar. Ze plante zich voort boven de 3 kilometer en leggen één of twee eieren op rotspunten. De eieren zijn ongeveer 10 centimeter lang en hebben een blauwachtige gloed. Wanneer er één van de eieren verdwijnt of wordt vernietigd dan legt het vrouwtje een nieuwe. Natuurbeschermers hebben dit fenomeen gebruikt om de populatie uit te breiden, een ei word weggehaald en kunstmatig uitgebroed en grootgebracht, terwijl het vrouwtje weer een ander ei legt. Dit laatste ei zal ze dan zelf uitbroeden en grootbrengen. Beide ouders zijn betrokken bij de zorg en het voeden van de jongen.
De jongen blijven donzig totdat ze bijna volwassen zijn, ze kunnen vliegen wanneer ze ongeveer 6 maanden oud zijn. Ze blijven bij hun ouders totdat ze een jaar of twee zijn. Het sociale leven van de Condor bestaat uit verschillende kreten, rangorde gedrag en competitiedrang tijdens het vliegen. Dit wordt gebruikt voor het vaststellen van dominiatie tussen verschillende individuele vogels.
De Andes Condor werd in 1973 op de lijst met bedreigde diersoorten geplaatst. Factoren die er voor gezorgd hebben dat ze bijna uitgestorven zijn waren de jacht, ontbossing, luchtverontreiniging en de besmetting van water en voedsel. Daarnaast speelde mee dat de hoeveelheid voedsel afnam en het feit dat ze zich langzaam voortplanten. Het is niet precies duidelijk hoeveel Condors er nog in leven zijn, maar de eerder genoemde enkele duizenden lijkt een redelijke schatting te zijn.
Vandaag de dag worden Andes Condors in gevangenschap grootgebracht en in het wild uitgezet onder de noemer van broedprogramma's zoals het PCACD (Program for Conservation of the Andean Condor), dat een gezamelijke onderneming is van instellingen uit verschillende landen. Kuikens die uitgekomen zijn in de broedmachines worden langzamerhand blootgesteld aan het gedrag van andere Condors door ze kennis te laten maken met volwassen Condors in aangrenzende afgezette tereinen. De kuikens krijgen een zender zodat ze gevolgd kunnen worden zodra ze in het wild uitgezet worden.
Een ander project zorgt er voor dat lokale bewoners onderwezen worden en de Condor beschermt is het Condor Huasi Project. Dit project houdt in dat er genoeg voedsel in de omgeving is zodat lokale boeren niet denken dat hun vee door de Condors worden aangevallen. Daarnaast geven ze les aan de jeugd waarbij ze het hebben over de manier waarop hun voorvaderen in harmonie leefden met deze dieren. Op deze manier hopen ze een gezamelijke toekomst te creeren voor de Condor en toekomstige generaties mensen.
Vertaald van een origineel artikel van Laurel Thompson.
Thompson is Geboren in de verenigde staten en heeft drie jaar in Peru gewoond. Ze is tweetalig en een "travel design specialist" die door het grootste gedeelte van Zuid Amerika heeft gereisd. Ze is geinteresseerd in Eco Toerisme en vrijwilligerswerk gecombineerd met toerisme (voluntourism). Ze heeft een liefde voor natuur, reizen en schrijven.
www.inturkuoda.com
|